การอ่อนน้อมถ่อมตน 16.10.2013
การอ่อนน้อมถ่อมตนถือเป็นเอกลักษณ์ของวิถีไทยเลยก็ว่าได้ ไม่ว่าจะกับผู้ใหญ่ คนวัยเดียวกัน หรือแม้กระทั่งเด็กกว่า ผมคิดว่าเราก็ควรต้องทำ และควรรักษาเอาไว้ต่อไป หากเอาสิ่งนี้มาประยุกต์ใช้กับงานวิชาการก็อาจต้องมาปรับหน่อยว่าเราอยู่ที่ไหน “ when in Rome do as the romans do” นั่นคือเข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตาม
ผมเคยไปนำเสนองานวิจัยในเวทีต่างประเทศในเอเชียตะวันออก แล้วได้เจอพูดคุยกับนักวิจัยที่เก่งจากเอเชียมีทั้งญี่ปุ่น ไต้หวัน(แต่เป็นอเมริกัน) เกาหลี(แต่เป็นอเมริกัน) ผมก็ต้องเดินเข้าหาเข้าถามเพื่อขอความรู้และประสบการณ์ที่ท่านเหล่านั้น ในยามที่มีโอกาสเช่นตอนพักดื่มกาแฟ หากระหว่างการสนทนาเราหยิ่งพยองและอวดภูมิที่ไม่ได้มีการพิสูจน์จริงๆเช่นการตีพิมพ์ หรืออวดดีโอหังเกินไป มันจะทำให้เสียต่อตัวเองในโอกาสที่จะได้ความรู้จากท่านเหล่านั้น ยิ่งมาเจอกลุ่มนักวิจัยญี่ปุ่น ยิ่งต้องระวังในเรื่องการอ่อนน้อมถ่อมตน แต่หากเราอ่อนน้อมและถ่อมตนเกินไปอาจจะดูเหมือนว่าเราดูถูกและไม่มั่นใจตัวเอง ทำให้น่าสมเพชก็เป็นได้
ไม่ใช่ว่าการอ่อนน้อมจะเป็นเอกลักษณ์ของชาวตะวันออกอย่างเดียว ใช่ว่าตะวันตกจะไม่มี เพื่อนชาวเยอรมันบอกว่าไม่ค่อยชอบคนโน้นเพราะพูดมั่นใจเกินไปจนอวดดี แต่ก็เพื่อนอีกคนก็พูดว่านี่คุณอย่าพูดถ่อมตัวให้มากนักสิ อาจารย์โปรเฟสเซอร์ก็ไม่ชอบอะไรที่คุณมั่นใจจนเกินไปอาจต้องอธิบายกันยาวก็เป็นได้ เพราะความจริงมันมีหลายเหลี่ยมและหลายมุมมอง ฉะนั้นเข้าไปอยู่เมืองไหนหรือแถบนั้นก็ต้องปรับตามวัฒนธรรมด้วยแต่ก็ให้คงไว้ถึงการอ่อนน้อมถ่อมตน บอกตัวเองอยู่เสมอว่าเราไม่ใช่คนแรกที่รู้และสิ่งที่รู้อาจไม่จริงเสมอไป นั่นก็คือ ผมคิดว่าหากเรารู้อะไรก็พูดออกไปพอประมาณในสิ่งที่คิดว่าถูก ซึ่งสิ่งที่เรารู้อาจจะเป็นเพียงแค่ตาบอดคลำช้างจากส่วนใดส่วนหนึ่งก็ได้ ส่วนใหญ่จะเป็นเช่นนั้น อาจจะมีอีกหลายส่วนที่เรายังไม่ได้คลำ ฉะนั้น อย่าอวดดีแม้จะมีดีให้อวดก็ตาม
หากเจอนักวิจัยไทยหรือผู้ที่แก่กว่าทั้งในด้านวิชาการหรืออายุก็ควรอ่อนน้อมเข้าไว้ การมีหางเสียง การไหว้ก็ควรต้องทำในโอกาสที่อันควรเพื่อดำรงวิถีแบบไทย เพื่อโอกาสในการขอความรู้และแลกเปลี่ยน ยิ่งในโลกปัจจุบัน บางครั้งอายุไม่ได้บ่งบอกว่าท่านผู้นั้นรู้ดีในเรื่องนั้นๆหรือไม่ เราไม่ควรใช้อายุมาเป็นตัววัด แต่ส่วนใหญ่คนที่มีอายุก็จะมีกำลังความสามารถและประสบการณ์ที่จะสามารถแลกเปลี่ยนให้เราโตขึ้นมาได้ไม่เรื่องใดก็เรื่องหนึ่งเพราะท่านเห็นโลกมาเยอะ แต่กระนั้นการอ่อนน้อมถ่อมตน สุภาพและให้เกียรติทุกคนทุกวัย แม้ว่าความคิดเห็นเค้าจะไม่ตรงกับที่เราคิดก็เป็นวิถีทางที่ดีในการติดต่อพูดคุยแลกเปลี่ยนกัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น
หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น